Czym są afty?
Afty są to bolesne zmiany występujące na śluzówce jamy ustnej.
Najczęściej pojawiają się na powierzchniach dziąseł, śluzówce policzków, na wewnętrznej stronie warg, języku, pod językiem, na podniebieniu a nawet gardle. Mają postać małych lub dużych płytkich nadżerek lub owrzodzeń o owalnym kształcie. Pokryte są białym, żółtym lub szarym nalotem, otoczonym czerwoną zapalną obwódką. Mogą występować pojedynczo lub w większych grupach. Powodują duży dyskomfort bólowy, który utrudnia wykonywanie codziennych obowiązków oraz spożywanie pokarmów. Utrzymują się od kilku dni do nawet kilku tygodni.
Wyróżniamy rodzaje aft:
- Małe afty – tzw. afty Mikulicza – to małe nadżerki o średnicy około 2-4 mm. Powstają najczęściej na wewnętrznej stronie warg i policzków. Czas gojenia trwa od kilku dni do dwóch tygodni.
- Duże afty – tzw. afty Suttona – ich średnica przekracza 10 mm i sięga nawet 30 mm. Są głębsze i mogą umiejscawiać się w różnych miejscach w jamie ustnej. Gojenie przekracza 14 dni. Mogą pojawiać się blizny.
- Afty opryszczkopodobne – liczne, drobne nadżerki o średnicy około 5 mm. Występują w skupiskach i przyjmują nieregularny kształt. Najczęściej pojawiają się na języku lub wargach. Czas gojenia około 14 dni.
- Afty u dzieci – afty Bednara – najczęściej występują u niemowląt w wyniku ssania kciuka lub wkładania do jamy ustnej zabawek i innych przedmiotów.
Przyczyny występowania aft:
- nieodpowiednia higiena jamy ustnej;
- występowanie bakterii próchnicowych;
- uszkodzenia mechaniczne śluzówki jamy ustnej;
- otarcia spowodowane przez aparat ortodontyczny
- źle dostosowana proteza zębowa;
- osłabienie odporności organizmu przez antybiotykoterapię;
- choroby, którym towarzyszy obniżenie odporności;
- podrażnienia wywołane przez pastę do zębów zawierającą dodecylosiarczan sodu;
- niedobór witamin i minerałów (obniżony poziom witaminy B);
- zaburzenia hormonalne;
- alergie pokarmowe;
- nieodpowiednia dieta (żywność zawierająca liczne konserwanty oraz sztuczne barwniki i polepszacze);
- choroby autoimmunologiczne.
Sposoby leczenia aft
W pierwszej kolejności leczenie powinno rozpocząć się od wyeliminowania czynników zapalnych, dlatego należy zadbać o higienę jamy ustnej. W tym celu powinniśmy wykonać profesjonalne oczyszczanie zębów z płytki nazębnej oraz kamienia nad i poddziąsłowego. Konieczne jest również wyleczenie wszystkich ubytków próchnicowych w zainfekowanych zębach.
Osoby, które na co dzień użytkują protezy zębowe lub leczą się aparatem ortodontycznym zapraszamy na korektę ze względu na czynniki i elementy drażniące.
Podczas leczenia aft przede wszystkim należy również unikać kwaśnych, pikantnych oraz gorących potraw.
Aby przyśpieszyć gojenie śluzówki zalecane jest stosowanie preparatów pomocniczych, które przyspieszają regenerację tkanek. W aptekach znajdziemy wiele produktów bez recepty, takich jak żele na afty, spraye lub płyny do płukania jamy ustnej zawierające chlorheksydynę, która działa odkażająco i wspomaga gojenie.
Jeżeli afty pojawiają się regularnie, co jakiś czas, a wcześniej wymienione metody leczenia nie pomagają konieczne jest wykonanie badań wykluczających niedobory minerałów i witamin. Przede wszystkim należy wykonać badanie ogólne krwi, poziomu żelaza i witaminy B12. Warto wziąć pod uwagę choroby pasożytnicze.
Domowe sposoby leczenia aft
- wody utlenionej – działa odkażająco i przyspiesza gojenie. Zalecane jest płukanie jamy ustnej roztworem wody utlenionej z naturalną wodą lub przyłożenie do afty nasączonego wacika wodą utlenioną;
- napary ziołowe szałwi lub rumianku – napar wykazuje działanie ściągające i łagodzi ból;
- płukanka roztworu soli – działa odkażająco. Zalecane jest płukanie jamy ustnej. Należy wymieszać pół łyżeczki soli ze szklanką letniej wody.
- regularna wymiana szczoteczki do zębów (co 3 tygodnie);
- unikanie gorących napojów i potraw;
- odstawienie kwaśnych, słonych i ostrych posiłków;
- powstrzymywanie się od spożywania alkoholu i palenia papierosów;
- wprowadzenie diety bogatej w żelazo i kwas foliowy.
W klinikach CSK Aldent w Lublinie wykonujemy badania śluzówki jamy ustnej oraz prowadzimy kompleksowe leczenia nietypowych zmian w obrębie jamy ustnej, dlatego zapraszamy na konsultacje.
Zapraszamy do śledzenia naszych profili społecznościowych Facebook i Instagram