Ciąża jest bardzo wyjątkowym okresem dla każdej kobiety, dlatego ważne jest aby w tym czasie zadbać o zdrowie jamy ustnej. Każda kobieta powinna być świadoma, że prawidłowa higiena jamy ustnej ma olbrzymi wpływ na zdrowy przebieg ciąży i rozwój dziecka. Nie ulega wątpliwości że zdrowie jamy ustnej w ciąży jest niezwykle ważne, dlatego odpowiemy dziś na pytanie czy usuwanie zębów w ciąży jest niebezpieczne.
Badania kliniczne wykazały że drobnoustroje izolowane z łożyska, jak również w aspiracje z żołądka u noworodków przedwcześnie urodzonych, były tożsame z mikroflorą jamy ustnej matek. Redukcja stanu zapalnego wpływa korzystnie na stan tkanek przyzębia kobiety ciężarnej, a także redukuje ryzyko porodu przedwczesnego oraz niskiej wagi urodzeniowej dziecka. Kobiety w ciąży, dentyści i położnicy są często sceptyczni co do opieki dentystycznej podczas ciąży oraz co do usuwanie zębów w ciąży. Ponieważ od lat istnieją uprzedzenia w kwestii bezpieczeństwa leczenia na rozwijający się płód. Obawy narastają kiedy konieczne jest zastosowanie miejscowego znieczulenia, antybiotykoterapii lub leków przeciwbakteryjnych, dlatego właśnie niezwykle istotna jest profilaktyka periodontologiczna.
Dlaczego dbanie o higienę jamy ustnej w ciąży jest takie ważne?
W ciągu 9 miesięcy ciąży organizm kobiety przechodzi wiele zmian hormonalnych, które mają również wpływ na układ immunologiczny. Warto zwrócić uwagę, że częste mdłości, wymioty mogą być przyczyną powstawania kwasowej erozji szkliwa. Częste podjadanie o różnych porach dnia może powodować zbyt duże odkładanie się płytki bakteryjnej, a w konsekwencji powodować kamień nazębny i próchnicę. Najczęstszym problemem stomatologicznym u kobiet w ciąży jest zapalenie dziąseł. Dziąsła są wtedy zaczerwienione, krwawią i dochodzi do ich obrzęku zapalnego. Podstawową przyczyną takiego stanu jest pogorszenie kontroli nad usuwaniem płytki nazębnej, a dopiero na drugim miejscu zmiany hormonalne. Dlatego niezwykle istotne jest proste działanie profilaktyczno-lecznicze polegające na zachowaniu prawidłowej higieny jamy ustnej. Bakterie bytujące w jamie ustnej mogą mieć zły wpływ na przebieg całej ciąży. Do powikłań chorób jamy ustnej można zaliczyć niską masę urodzeniową dziecka lub przedwczesny poród. Liczna próchnica zębów u matki może przenosić się na wystąpienie próchnicy u dziecka.
Usuwanie zębów w ciąży.
Każdy zastanawia się, czy możliwe jest usunięcie zęba w ciąży? Czy będzie to bezpieczne dla zdrowia kobiety oraz zdrowia rozwijającego się dziecka? Czy podczas zabiegu można stosować znieczulenie miejscowe? Otóż, usuniecie zęba jest jak najbardziej możliwe. Jednakże najlepiej zrobić to po pierwszym trymestrze ciąży, czyli dopiero po 12 tygodniu. W pierwszym trymestrze istniej ryzyko krwawienia po wyrwaniu zęba. Ponadto, znieczulenie, które stosuje się podczas zabiegu, może przeniknąć przez łożysko. Niestety jest to szczególnie niebezpieczne, w początkowej fazie rozwoju płodu. Natomiast zęba bezwzględnie należy wyrwać, gdy istnieje ryzyko zakażenia, np. z zęba wydobywa się ropa lub ząb jest źródłem dotkliwego bólu. Wówczas usunięcie zęba stanowi mniejsze niebezpieczeństwo dla zdrowia matki i dziecka, niż gdyby został pozostawiony w jamie ustnej.
Po zabiegu ekstrakcji zęba nie zawsze jest konieczność przyjmowania antybiotyków. Natomiast jeśli towarzyszy mu ostry stan zapalny, konieczne jest podanie antybiotyku, który jest dozwolony w ciąży. Nie powinno się zwlekać z usunięciem chorego i bolącego zęba aż do porodu. Jeżeli bolący ząb nie zostanie usunięty, wówczas dochodzi do osłabienia całego organizmu. Kobieta jest bardziej podatna na różne inne infekcje. Zakażony ząb infekuje cały organizm i może skutkować na przykład przedwczesnym porodem lub niską masą urodzeniową dziecka.
W jaki sposób należy zadbać o zdrowie jamy ustnej w ciąży?
Kobieta w ciąży powinna udać się na wizytę kontrolną do stomatologa minimum 2 razy w czasie jej trwania. Pierwsza wizyta powinna się odbyć po trzech miesiącach ciąży.
Podczas wizyty w naszej klinice:
- Oceniamy stan jamy ustnej ze szczególnym uwzględnieniem przyzębia.
- Informujemy pacjentkę o szkodliwości występowania płytki nazębnej i wizualizujemy obecność biofilmów poprzez wybarwienie.
- Udzielamy instruktażu jak należy szczotkować zęby i oczyszczać przestrzenie międzyzębowe.
- Dobieramy odpowiednią szczoteczkę manualną oraz technikę szczotkowania. Rekomendujemy szczoteczkę elektryczną na przykład oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjną i demonstrujemy technikę oczyszczania zębów.
- Zalecamy wykonanie zabiegu szczotkowania zębów i przestrzeni międzyzębowych przez pacjenta kontrolując jego przebieg, udzielając indywidualnych wskazówek i korygując błędy.
- Zalecamy szczotkowanie zębów przynajmniej 2 razy dziennie po dwie minuty rano i bezpośrednio przed pójściem spać oraz czyszczenie przestrzeni międzyzębowych raz dziennie (przed pójściem spać).
- Dobieramy bezpieczną pastę zawierającą antyseptyki i fluor. W najbardziej zaawansowanym zapaleniu dziąseł możliwe jest stosowanie płukanki z 0,2% chlorheksydyną 2 razy dziennie przez okres maksymalnie 10 dni.
- Przekazujemy informacje na temat szkodliwości palenia tytoniu w czasie ciąży i wskazówki dietetyczne dotyczące spożywania pokarmów próchnicotwórczych.
- Umawiamy wizyty kontrolne w zależności od stanu przyzębia.
W przypadku stwierdzenia zapalenia przyzębia kierujemy pacjentkę do lekarza periodontologa lub w przypadku zębów do ekstrakcji do chirurga. Lekarz ocenia stan dziąseł, próchnicę oraz osady nazębne. Podczas wizyty stomatologicznej lekarz dentysta powinien usunąć złogi nazębne metodą przewidzianą dla kobiet w ciąży, wyleczyć wszystkie ubytki próchnicowe, wymienić nieszczelne stare wypełnienia kompozytowe, wymienić groźne wypełnienia amalgamatowe oraz usunąć zęby zakwalifikowane do ekstrakcji.
Jak zadbać o zdrowie jamy ustnej w domu?
W okresie ciąży kobieta powinna:
- oczyszczać zęby minimum 2 razy dziennie;
- używać szczoteczki o średniej miękkości włosia;
- wymieniać szczoteczkę do zębów na nową co 3-4 tygodnie;
- płukać jamę ustną płynem bez alkoholu przewidzianym dla kobiet w ciąży;
- używać nici dentystycznej minimum raz dziennie, przed snem;
- po każdym posiłku żuć gumę z ksylitolem;
- pamiętać o codziennym oczyszczeniu języka i policzków;
- ograniczyć spożywanie cukrów;
- unikać podjadania w nocy;
- po wymiotach należy przepłukać jamę ustną wodą;
- po wymiotach nie należy płukać jamy ustnej płynem do płukania jamy ustnej używać nitki dentystycznej ani myć zębów.
Na naszych profilach społecznościowych Facebook i Instagram, codziennie pojawiają się nowe metamorfozy pięknych uśmiechów oraz porady. Zapraszamy do ich obserwowania.